Podstawowe prawdy filozoficzne – tattwa-siddhanta dla początkujących

Śri Kryszna Ćaitanja, noszący również tytuł Mahaprabhu, wielki mistrz gaudija wisznuizmu, reformator i odnowiciel zasad dharmy, awatara Śri Kryszny. Nikogo formalnie nie inicjował, nie naznaczył na swego sukcesora i nie pozostawił po sobie prawie żadnych pism, oddając służbę ich spisania swoim uczniom. Po przyjęciu inicjacji od Śri Iśwary Puriego prowadził On życie eremity, mistyka, nieustannie pogrążonego w ekstazie. Śri Mahaprabhu stał się inicjatorem nowego nurtu wisznuizmu bengalskiego, ruchu skupiającego się na propagowaniu bhakti–dharmy, zgodnie z trzema pragnieniami jakie posiadał oraz czterema powodami, dla których pojawił się w tym świecie, o czym dowiadujemy się z hagiografii (Ćaitanja Ćartamrity) Krysznadasa Kawiradży Goswamiego.

Dharma Wisznuicka (Vaisnava Dharma) to Bhakti – miłość do Bhagawana (Boga). Bhagawan osobiście naucza poprzez Bhagawad-Gitę, aby porzucić wszelkie inne rodzaje dharmy i przyjąć tą jedyną dharmę, która jest miłością w podporządkowaniu do Niego (Bhakti). Bhagavad-gita 18.66:

[Porzuć wszelkie rodzaje dharmy (religii) i po prostu podporządkuj się Mnie. Ja wyzwolę cię od wszelkich następstw grzechów. Nie lękaj się więc.]

Kali-juga jest okresem, który właśnie trwa i przyszło nam w nim żyć. Jest to wiek żelazny, w którym ludzie mają twarde serca, jak z żelaza. Jest czasem wojen, hipokryzji, braku honoru, dominacji oszustów. W dzisiejszych czasach dostrzeżemy wyraźny podział ludzi, na tych oszukujących i oszukiwanych. Jest to wiek, który ze względu na swoją naturę sprzyja usankcjonowaniu braku właściwego szacunku, pogardy względem, słabszych, mniej zamożnych, względem zwykłych ludzi. Jest to wiek, w którym wykorzystywanie innych, eksploatacja i hipokryzja są na porządku dziennym. W związku z tym, w wielu różnych dziedzinach życia, nie tylko świeckiego (materialnego) ale również duchowego (albo pseudo duchowego), widzimy symptomy sprzyjające rozwojowi sekt i patologii społecznych. Sekty wykorzystują w swych naukach elementy autentycznej doktryny wisznuickiej, która jest przez nie częściowo zniekształcana, w ten sposób by można było czerpać z niej materialne korzyści, pod płaszczykiem propagowania bhakti.

Wisznuizm Bengalski Gaudija w tradycji Ćaitanji Mahaprabhu jako religia dharmiczna w swojej oryginalnej postaci jest bardzo liberalny. Świadczą o tym choćby takie fakty jak brak konieczności członkostwa i przynależności w jakiejkolwiek organizacji duchowej lub pseudo duchowej, brak wymogu lojalności politycznej względem kogokolwiek, czy też brak scentralizowanej jednostki hierarchiczno-zarządczej dla całego Wisznuizmu Bengalskiego Gaudija. Wisznuizm Bengalski Gaudija jest w rzeczywistości luźnym nurtem społeczno-religijnym, do którego może przyłączyć się każdy i nie istnieje żaden wymóg deklaracji lojalności wobec jakiejkolwiek grupy, sangi czy federacji szkół Wisznuickich.

W Kali-judze pojawiają się dwa rodzaje guru. Prawdziwi reprezentanci Prawdy Absolutnej, Osobowego Bhagawana oraz fałszywi guru – agenci demona Kali. Zadaniem fałszywych guru jest jest pozorne nauczanie bhakti ale ostatecznie agenci demona Kali oszukują ludzi, odcinając ich od rezerwuaru duchowej wiedzy, by ostatecznie pozostali w ciemnościach ignorancji i nie zrealizowali nauk duchowych, dzięki którym mogliby wydostać się z koła samsary.

Od czasów niepamiętnych na świecie istnieją religie i sekty. Wspólną cechą wszelkich autentycznych religii jest to, że ich wyznawcy na horyzoncie swoich działań zawsze widzą Boga, Bhagawana, Prawdę Absolutną, transcendencję. Natomiast wspólną cechą wszystkich sekt jest horyzontalne widzenie, jedynie celów tejże instytucji, kościoła, grupy, towarzystwa jako ostatecznych. Bóg może się gdzieś tam przewijać w dogmatach, ale sekta zawsze wyznaczy jakiś cel pośredni, materialny, którego zadaniem będzie uwarunkowanie relacji do Boga, takiego członka sekty. Uwarunkowanie tej relacji sekta wymusza przez element pośredni, nad którym sekta będzie miała kontrolę (zbawienie przez pracę, przez pomoc w misji sekty, przez jedynego guru).

Bóg jest czasem nazywany imieniem „Prawda Absolutna”. Jest to imię, które podkreśla pewien bezosobowy aspekt Boga, odnoszący się do tego, że Bóg i „Prawda Absolutna” lub inaczej „Prawda Ostateczna” to jedno i to samo. Prawda jest jak światło, które bije od osoby Boga. Nie można oddzielić Boga od „Prawdy”, gdyż Bóg jest, w jednym ze swoich aspektów „Prawdą” samą w sobie.

Wisznuita (Vaisnava) to osoba, która podporządkowała się tylko i wyłącznie jednemu Bogu – Panu Wisznu (Krysznie).

Śri Krysznadasa Kawiradża, autor Caitanya-caritamrta, mówi, że wszystkie dobre cechy ujawniają się w ciele Wisznuity (Vaisnava), i że tylko dzięki obecności tych dobrych cech można odróżnić pomiędzy Wisznuitą (Vaisnava) a osobą nie-Wisznuitą (Non-Vaisnava) [osobą demoniczną]. Krysznadasa Kawiradża podaje listę dwudziestu sześciu dobrych cech Wisznuity (Vaisnava):

Zacznijmy może od czasów zanim Brytyjczycy napadli na Indie skolonizowali je i rozgrabili. Jak wiadomo, takie zachowanie to zwykłe barbarzyństwo i złodziejstwo, ponieważ opiera się na myśleniu, że jeśli ktoś jest silniejszy militarnie, to może pojechać do obcego kraju, pobić jego mieszkańców i ukraść im ich dobra, samemu pozostając czystym moralnie. Nic bardziej mylnego, złodziejstwo jest zawsze złodziejstwem, a podbijanie innych krajów to zwykłe barbarzyństwo.

Jak rozpoznać prawdziwego mahabhagawata i jak zdemaskować oszusta, który za takiego się podaje? Otóż sektę można rozpoznać po tym, że członkowie sekty nazywają swojego guru mahabhagawatem, pomimo tego, że nie przejawia cech takiej wielkiej osobistości i nią nie jest. W związku z powyższym chciałbym przedstawić charakterystykę i okoliczności w jakich pojawia się osoba nazywana Mahabhagawata, jego cechy i zajęcia.

Sektę rozpoznasz po dewiacjach cz. 2.

Różnica pomiędzy Wisznuitami (Gaudiya Waisznawa) a Smartami (wyznawcami jednej z gałęzi hinduizmu zwanej Smartyzmem, która występuje w hinduizmie obok Wisznuizmu, Śiwaizmu i Śaktyzmu), polega na tym, że Smartowie, a przede wszystkim smarta bramini, w pierwszej kolejności podążają za pismami śruti (i uznają je za najważniejsze). Do śruti zaliczamy cztery oryginalne Wedy takie jak: Rygweda, Jadźurweda, Samaweda, Atharwaweda oraz Upaniszady, których jest 108. Dla Smartów pisma Wedyjskie należące do kategorii śruti, czyli usłyszanych od Absolutu (Bhagawana), czyli pisma objawione są najważniejsze i podążają oni ściśle za ich oznajmieniami.

Znawcy oryginalnej Dharmy [przyp. red. obowiązków religijnych, religii] Wisznuitów, zwanej niekiedy Waisznawa Dharmą, Nitja Dharmą lub Sanatana Dharmą, nauczanej przez wielkich aćarjów w linii sukcesji śri-brahma-madhva-gaudjia-sampradaja, takich jak Śrila Bhaktiwinoda Thakura, Śrila Bhaktisiddhanta Saraswati Thakura, czy też Śrila Prabhupada A.C. Bhaktiwedanta Swami, w łatwy sposób mogą rozpoznać grupę, która przejawia cechy sekty, po ewentualnych dewiacjach (odchyleniach) od głównego nurtu Wisznuizmu Bengalskiego (Gaudiya Waisznawa). Niestety grupy, w których dochodzi do nadużyć, często zabraniają swoim członkom sięgać do literatury poprzednich autorytetów, aćarjów, gdyż w ten sposób chcą ukryć dewiacje jakie panują w ich grupie. Osoby obeznane z Waisznawa Dharmą, nie dałyby się już tak łatwo oszukiwać, manipulować sobą, czy dawać się zwodzić fałszywymi obietnicami powtarzanymi przez lata.

To, czy coś jest od Boga, czy nie można poznać po owocach. Biblia mówi: "Strzeżcie się fałszywych proroków, którzy przychodzą w odzieniu owczym, wewnątrz zaś są wilkami drapieżnymi! Po owocach poznacie ich". (Mat. 7:15,16). Czy organizacja, w której zarząd i liderzy publicznie poniżają ludzi, stosują manipulację, mobbing, perswazję, zastraszanie, manipulują emocjami członków, okazując im zawiść, pogardę, złość kiedy nie robią czegoś po myśli zarządu - czy to wszystko jest oznaką, że organizacja jest bona fide, że zarządcy są bona fide przychodzącymi od Boga? Czy wewnętrzne wojny o stołki, o mienie, o ludzi i o pieniądze, działania niezgodne z założeniami statutowymi, z naukami mistrzów duchowych, niezgodne z tradycją guru varga parampara (tradycją sukcesji nauczycieli), czy to wszystko jest bona fide?

Półsekty to organizacje, które wykazują po części cechy sekt a po części cechy grup podążających autentycznymi ścieżkami duchowymi. Głównym wrogiem i przeszkodą na ścieżce rozwoju duchowego w takich organizacjach są zarządy, kierownictwo i instytucjonalizm. W takich organizacjach, można zrobić postęp duchowy tylko do podstawowego poziomu karnista-adhikari. Możemy się tam nauczyć tego, że nie jesteśmy tym ciałem, że jesteśmy jivą (duszą), możemy się nauczyć służby dla guru, Krsny, można nawet osiągnąć wyzwolenie. W półsektach nie można jednak wznieść się do poziomu madhyama-adhikari, nie można mieć tam sadhu-sangi, ani nie można osiągnąć służby dla Lotosowych Stóp Radha-Krsna we Wrindawan.

Jedną z bardziej oczywistych cech, po której można odróżnić grupę podążającą autentyczną ścieżką wedyjską od sekty, jest ustrój wewnętrzny. Ustrój może istnieć tylko w przypadku występowania instytucji z hierarchią. Jeśli grupa wyznawców nie jest formalnie albo nieformalnie zorganizowana w ramach instytucji, która sprawuje jakąś formę władzy nad członkami, nie można wtedy mówić o ustroju grupy (ewentualnie mamy doczynienia z pewną formą anarchii).

Różnica pomiędzy autentyczną ścieżką duchową a sektą polega na tym, że sekty nie można honorowo opuścić. Osoby, którym nauki sekty nie wystarczają, lub ostatecznie po ich sprawdzeniu nie zgadzają się z nimi i szukają czegoś więcej, nie mogą ot tak opuścić sekty. Sekta chce mieć ostatnie słowo we wszystkim. Ostatecznie zarządy sekt mówią, że to sekta wydala takiego "niepokornego" wobec niej członka. W przypadku sekt, nie można pokojowo zmienić organizacji na inną, albo z niej po prostu wyjść, tak jak się weszło. Nie można nadal być, w tej samej sytuacji, w jakiej się było przed wstąpieniem do sekty. Sekta jest jak jednokierunkowa bramka. Jeśli przez nią przeszedłeś, to jesteś już "oznakowany". Nie możesz mieć z nimi normalnych stosunków, osoby które przeszły przez sektę nie mogą mieć z nikim z sekty normalnych relacji. Z opuszczeniem sekty zawsze wiąże się utrata przyjaciół, szantaż, zastraszanie przez byłych członków, wrogość, zawiść, itp.

Sektę bardzo łatwo można rozpoznać zadając niewygodne pytania. W związku z tym chciałbym przedstawić zestaw pytań które można zadać organizacji, aby rozpoznać czy jest ona sektą czy nie:

Jedną z bardziej charakterystycznych cech odróżniających sekty od autentycznych ścieżek wedyjskich jest specyficzna struktura hierarchii organizacji. Sekty budują swoje organizacje w oparciu o materialną koncepcję i schemat podziału władzy w instytucji. Najczęściej są to struktury płaskie o niskiej liczbie szczebli (np: guru lub zarząd światowy -> koordynator kontynentalny lub naznaczony siksa guru -> koordynator krajowy (naznaczony zarząd krajowy) -> lider lokalny lub kierownik projektu -> szary członek sekty). Widać, że na szczeblu krajowym, zarząd dzieli od szarego członka tylko jeden szczebel. Jest to bardzo kożystne dla sekty, gdyż zarząd posiada bardziej bezpośrednią możliwość oddziaływania na szarego członka, kontrolowania go, oraz kontrolowania jego pozycji w sekcie.

Jedną z ciekawszych rzeczy, które możemy zaobserwować w sektach, jest nepotyzm zarządczy. Polega on na tym, że członkowie rodzin zarządów sekt, są zawsze wyjątkowo dobrze traktowani przez sekty. Zwykli, szarzy wyznawcy sekt, muszą dobrze traktować członków rodzin zarządu i liderów sekty, pod rygorem narażenia się na mobbing. Od członków rodzin zarządu nie można nic wymagać, nie można ich angażować w ciężkie przedsięwzięcia, o nic prosić. Należy im służyć i wszystko dawać czego sobie zażyczą, uśmiechać się do nich jeśli pojawiają się na lokalnych spotkaniach bądź zjazdach krajowych.

W kosmologii wedyjskiej "koniec świata" jest precyzyjnie ustalony. Niektóre sekty, błędnie myślą, że nastąpi on wraz z końcem tej Kali-Jugi jak to zwykle bywa w innych mhajugach. (Kali-Juga - wiek Kali - czwarta i najkrótsza część mahajugi trwająca 432 000 lat. Kali-jugę poprzedzają satja-juga, treta-juga i dwapara-juga. Kali-juga jest określana jako wiek żelazny oraz jako "wiek kłótni i hipokryzji".) Kalijuga jest wiekiem, który trwa obecnie (od ok. 5100 lat). Jednak nie jest prawdą, że w tej Kali-judze będzie miał miejsce koniec świata. Nasza Kali-Juga, w której żyjemy jest specjalna, ponieważ sam Kryszna przyszedł do tego świata w inkarnacji Pana Ćaitanji, który czasem nazywany był Nimai Pandit, Gaura-Hari, Gauranga lub Złoty Avatara. Pan Gauranga to w rzeczywistości inkarnacja boskiej pary Radha-Krsna, które są połączone w jednej osobie Pana Gaura-Hari. W związku z Jego pojawieniem się, ta Kali-Juga nie zakończy się końcem świata. Nie przyjdzie też Kalki avatara, który unicestwia demony na końcu Kali-Jugi. Ta Kali-Juga dzięki Panu Czaitanji jest wyjątkowa, ruch san-kirtana będzie rozwijał się do samego jej końca, aż ostatecznie zaleje miłością do Boga cały świat (Kryszna-Premą) i dotrze do każdego mieszkańca globu.